ถ้าจะกล่าวถึงวัตถุดิบในสายการผลิตเกี่ยวกับการขึ้นรูปชิ้นงานอย่างสแตนเลสแล้ว ในท้องตลาดเวลานี้มีสแตนเลสให้เลือกใช้งานหลายเกรด หลายระดับ ซึ่งก็ขึ้นอยู่กับเป้าหมายการใช้งาน ลักษณะการใช้ ค่าใช้จ่าย งบประมาณ ก่อนอื่นลองมาสำรวจกันสักนิด มาดูว่ามีสแตนเลสเกรดไหนกันบ้างครับ
เกรดวัสดุสแตนเลส แบ่งตามประเภท
สแตนเลส มีให้เลือกใช้งานอยู่หลายประเภท แบ่งออกได้เป็น 5 กลุ่มหลัก คือ
- กลุ่มออสเทนนิติค (Austenitic) หรือสแตนเลสในกลุ่ม 300 จัดว่าเป็นสแตนเลสในกลุ่มที่นิยมใช้งานกันมากที่สุด มีคุณสมบัติสำคัญคือ แม่เหล็กดูดไม่ติด และมีส่วนผสมของโครเมียมเป็นส่วนประกอบหลัก สำหรับเกรดในกลุ่มนี้มี 201, 202, 301, 302, 303, 304, 305, 308, 309, 310, 314, 316, 347 และ 348
- กลุ่มเฟอริติค (Ferritic) เป็นกลุ่มที่เป็นแม่เหล็กดูดติดได้ มีธาตุคาร์บอนผสมปริมาณที่ต่ำ และมีโครเมียมเป็นส่วนผสมหลักด้วย
- กลุ่มดูเพล็กซ์ (Duplex) เป็นกลุ่มสแตนเลสที่นำเอาข้อดีระหว่าง เฟอริติค และออสเทนนิติค มาผสมกันเพื่อใช้งานแบบเฉพาะเจาะจง ไม่ค่อยมีการผลิตมากนัก
- มาร์เทนซิติค (Martensitic) เป็นสแตนเลสกลุ่มที่มีส่วนผสมของโครเมียมเป็นหลัก แม่เหล็กดูดติดได้ โดยมีเกรดหลักๆ คือ 403, 410, 414, 416, 420, 431, 416, 440A/B/C, 501, 502 คุณสมบัติสำคัญของกลุ่มนี้คือ สามารถชุบแข็งได้ ทำให้มีความแข็งแรงทนทานสูงมาก และทนทานต่อการเสียดสีได้ดี เหมาะกับงานประเภทที่เกี่ยวกับ ชิ้นส่วนเครื่องมือและเครื่องจักร
- กลุ่มเพิ่มความแข็งโดยการตกผลึก (Precipitation hardening) สำหรับเกรดนี้ มีส่วนผสมหลักคือ โครเมียม 17% และนิกเกิล 4% คุณสมบัติที่สำคัญคือ สามารถเพิ่มความแข็งแรงได้ ด้วยกลไกการเพิ่มความแข็งจากการตกผลึก ดังนั้นจึงมีความแข็งแรงทนทานอย่างสูงมาก ทนต่อความร้อนได้ดี
สำหรับสแตนเลส เกรดที่นิยมใช้งานมากที่สุดคือ กลุ่มออสเทนนิติค (AUSTENITIC) โดยมีโครเมียม (Cr) 10.5 -24% เมื่อเพิ่มนิเกิล (Ni) ทำให้สแตนเลสมีคุณสมบัติที่สามารถทนต่อการเกิดสนิมและการกัดกร่อนได้ดี และสามารถเพิ่มความแข็งด้วยการรีดเย็นได้ แม่เหล็กดูดไม่ติด
เกรดวัสดุของถังกรองสแตนเลส TECTAM (เทคทาม) มีกี่แบบ
ผลิตภัณฑ์กระบอกกรองหรือถังกรองสแตนเลสภายใต้แบรนด์เนมเทคทาม “TECTAM” นั้นประกอบด้วยวัสดุสแตนเลสทั้งหมด 3 เกรด คือ SUS304, SUS316 และ SUS316L ขึ้นอยู่กับ Filter Housing แต่ละประเภทว่าจะเฉพาะเจาะจงไว้สำหรับการผลิตในเกรดใด ซึ่งสแตนเลสนั้นมีเหล็กและคาร์บอนเป็นส่วนผสมหลัก แต่สิ่งที่ทำให้แต่ละเกรดแตกต่างกันนั้นก็คือการมีส่วนผสมโครเมี่ยม (ต้านการเกิดสนิมทนทานต่อการกัดกรอน) นิเกิล (เสริมการต้านการเกิดสนิม) โมลิดินัม (เสริมการต้านการเกิดสนิม ทนต่อสารเคมี) หรือคาร์บอน (เพิ่มความแข็งของสแตนเลส) เพื่อให้มีความแข็งแรงทนทานทนต่อสารกัดกร่อนได้ดี
- สแตนเลส 304 สามารถใช้งานทั่วไปได้ ทนต่อแรงกระแทก ทนการกัดกร่อนได้ มีความแข็งแรงทนทานสูง ไม่เป็นสนิม เป็นสแตนเลสที่มีคาร์บอนเป็นส่วนประกอบ 0.08% โครเมี่ยม 18-20% นิเกิล 8-10.5% ใช้กับงานโรงพยาบาล อุตสาหกรรมแปรรูปอาหาร การย้อมสี ทนต่อความเข้มข้นปานกลางของกรดได้ พื้นผิวแบคทีเรียเกาะติดได้ยาก ทำความสะอาดง่าย รักษาความสะอาดได้ดีทนต่อสารเคมีที่รุนแรงได้ สแตนเลสเกรดนี้นิยมใช้กันมากที่สุด
- สแตนเลส 316 เหมาะกับการใช้ในงานทนกรด ทนต่อสารเคมี เกิดปฏิกิริยากับกรดได้น้อยมาก เป็นสแตนเลสที่ป้องกันการเกิดสนิมได้เป็นอย่างดี ต้านทานการกัดกร่อนได้ดีกว่าเกรด 304 แข็งแรงกว่า รับอุณหภูมิสูง ทนต่อสภาพแวดล้อมที่หนักหนากว่าได้ สแตนเลส 316 มีโมลิดินัมมากกว่าสแตนเลส 304 ทำให้ต้านการเกิดสนิม ทนการกัดกร่อน ทนสารเคมีได้ดีกว่าเกรด 304 และมีคาร์บอนมากกว่า 316L แต่คุณลักษณะทั่วไปก็จะใกล้เคียงกัน มักใช้ในอุตสาหกรรมอาหาร เครื่องดื่ม ยารักษาโรค เป็นวัสดุที่นิยมอีก 1 ตัวเลือก ใช้กับน้ำทะเลได้
- สแตนเลส 316L แนะนำว่านำไปใช้กับงานประเภทที่ต้องทนต่อกรดและสารเคมีเข้มข้น เพราะมีความทนกรดได้ดีขึ้นมาอีก (ทนกรดได้มากกว่า 316) เป็นสแตนเลสที่มีคาร์บอนเป็นส่วนประกอบเพียง 0.03% โครเมี่ยม 16-18% นิเกิล 12-15% และมีส่วนผสมของโมลิเดนั่ม 2-3% สแตนเลสเกรด 316L หากใช้กับงานที่มีรอยเชื่อมจะทนทานกว่า 316 เกิดการกัดกร่อนและเสื่อมสภาพในรอยเชื่อมน้อยกว่า ใช้งานที่อุณหภูมิสูงและทนการกัดกร่อนได้สูงกว่าสแตนเลสชนิดอื่น ๆ มักนิยมใช้กับงานน้ำเค็ม น้ำทะเล
เพื่อให้การเลือกใช้ถังกรองน้ำหรือถังกรองของเหลวของ “TECTAM” Filter Housing ตามเกรดวัสดุได้ง่ายขึ้น สามารถพิจารณาจากตารางด้านล่างนี้ประกอบการตัดสินใจเลือกใช้ได้ โดยแบ่งแยกตามประเภทของการกรองคือ การกรองของเหลวจากถังกรองโดยแท่งไส้กรอง Cartridge Filter Housing และ การกรองของเหลวจากถังกรองโดยถุงกรอง Bag Filter Housing ดังนี้
Stainless Steel Grade | Series | Series | Series | Series | Series |
SUS304 | TS | – | TK | TKH | TL |
SUS316 | TS | TSH | TK | TKH | TL |
SUS316L | – | – | TK | TKH | TL |
Stainless Steel Grade | Series | Series | Series |
SUS304 | BFL | BFH | BFM |
SUS316 | BFL | BFH | BFM |
SUS316L | BFL | – | BFM |
หากตัดสินใจเลือกใช้ถังกรองหรือกระบอกกรองในระบบกรองน้ำหรือกรองของเหลว และได้มีการเลือกใช้เกรดสแตนเลสของถังกรองตามที่เหมาะสมแล้ว จะขอเสริมข้อมูลเกี่ยวกับลักษณะผิวของถังกรองสแตนเลสไว้ด้วยเพื่อให้การเลือกใช้ของทุกท่านได้รับความพึงพอใจต่อผลิตภัณฑ์ Housing Filter ของ TECTAM ได้อย่างเต็มที่ โดยถังกรองสแตนเลสของเทคทามนั้นมีลักษณะผิวของถังกรองสแตนเลสทั้งภายในและภายนอกให้เลือก ซึ่งจะเป็นการกำหนดรหัสเป็นตัวเลขต่อท้ายของรุ่นที่ต้องการ 2 หลัก โดยหลักที่ 1 เป็นลักษณะของผิวสแตนเลสด้านในถังกรอง (Interior surface finished) และหลักที่ 2 เป็นลักษณะของผิวสแตนเลสด้านนอกถังกรอง (Exterior surface finished) นั่นเอง โดยลักษณะผิวกำหนดไว้ 3 ระดับดังนี้คือ
ระดับที่ 1 ลักษณะผิว Acid Washing (ผิวปกติของสแตนเลสไม่มีการขัด)
ระดับที่ 2 ลักษณะผิว Electrolyze (ผิวมัน)
ระดับที่ 3 ลักษณะผิว Polishing (ผิวมันวาว)
ลักษณะผิวที่นิยมใช้มากที่สุดจะเป็นรหัส 12 หรือ 13 ตัวอย่างเช่น Single Cartridge Filter Housing รุ่น TS-1-CF-4-20-PF-V-13 หรือ Low Pressure Cartridge Filter Housing รุ่น TK-5-1-CF-4-50-NF-V-12 หรือ Multi-bags Filter Housing (Bottom In & Out) รุ่น BFM-BB-6-100-J-V-12 เป็นต้น
ส่วนไส้กรองสแตนเลสที่ใช้สำหรับใส่กับถังกรองสแตนเลส Cartridge Filter Housing ขนาดมาตรฐานทั่วไป ไส้กรองจะเป็นขนาด ID ประมาณ 29 ±1mm. OD ประมาณ 63 ±1mm. ส่วนความยาวสามารถเลือกได้เป็น 10 นิ้ว 20 นิ้ว 30 และ 40 นิ้ว มี 2 แบบแบ่งตามลักษณะตาข่ายกรองของแท่งไส้กรอง คือ แบบเรียบและแบบจีบ พร้อมระบุความละเอียดการกรองที่ต้องการ และอย่าลืมระบุเกรดของสแตนนเลสด้วยเช่นเดียวกันกับถังกรอง
การที่จะเลือกใช้กระบอกกรองหรือถังกรองสแตนเลสของเทคทาม “TECTAM” เกรดใดนั้นก็ขึ้นอยู่กับหน้างานที่ต้องการใช้หรือสภาพแวดล้อมที่จะใช้ สำหรับ Housing Stainless Steel นั้น เป็นถังกรองที่มีประสิทธิภาพสูงประเภทหนึ่ง วิศวกรและนักออกแบบมักนิยมเลือกใช้ ซึ่งการกรองของเหลวโดยทั่วไปอาจจะเลือกใช้เกรดสแตนเลสเพียง 304 ก็เพียงพอแล้ว แต่หากต้องการการทนกรดด่างในความเข้มข้นที่สูงขึ้น ก็อาจจะต้องพิจารณาเลือกเกรด 316 หรือ 316L เป็นลำดับไป ซึ่งถังกรองสแตนเลสเหล่านี้อาจจะมีราคาเริ่มต้นที่สูง แต่หากคิดตามตลอดอายุการใช้งานของสเเตนเลสมักเป็นตัวเลือกที่คุ้มค่าที่สุดเสมอ
สอบถามเพิ่มเติม เพิ่มเพื่อนไลน์แอด @tech-time
